sábado, 27 de junio de 2020

Balonmán

Inicios
A mediados do século XX a O. J. E. organizou dous equipos de balonmán:
San Simón. Na categoría de cadetes. En 1953 xa disputou a fase final do campionato provincial de balonmán A-7 do Frente de Juventudes de Falange. En 1968 venceron no campionato provincial clasificándose para o sector con: Juan, Amil, Castro, Eduardo, José Luis, Lago, Dosi e Argibay.
Los Arqueros. Equipo xuvenil, que participaba nos Juegos Nacionales de la O. J. E., chegando a ser campión provincial en 1967 e quedando 3º no sector con: Victoriano, Orge, Abal, Pichi, Amoedo, Chimino, Paco Reboredo, Juan, Jose Ramón e Miguel Figueroa.
Nesta época para fomentar a afección a este deporte no noso concello, xogáronse varios partidos que soían celebrarse no campo de Santa Mariña. Como exemplo, dicir que en xuño de 1959 tivo lugar o Unión Sampaio-Salcedo, pertencente á Copa Pontevedra. En setembro de 1960, con motivo da “I Exposición Móvil de Avance Provincial de 1940 a 1960”, xogaron o Vulcano de Vigo e o Teucro de Pontevedra. En xuño de 1962, regresaron a enfrontarse o Vulcano e o Teucro, na final do “Trofeo Confecciones Carral”.

Chapela
 
1967 Chapela 1ºequipo 1967.
Chapela de onte a hoxe. Gonzalo Mencía Castro. Ed. Xunta de Galicia.

O equipo de Redondela con mellor palmarés é o S. D. Chapela. Debutou, estreando campo, en 1967 co nome Atlético de Chapela. Para adestrar ao equipo convenceuse a Francisco Domínguez Araújo “Paco”, veciño de Chapela e daquela xogador do Vulcano de Primeira división. No seu primeiro partido venceu ao Semca 11-8, formando: Castro, Paco, Ballesteros, Campos, Cándido, Casal, Senlle, Otero, Veiga, Collazo e Santorio. En 1968 durante a celebración dun “torneo relámpago” durante a III Semana de la Juventud, o At. Chapela entrega ao párroco Juan Manuel González Blanco e a Alfonso Freijeiro, que abandona o cargo de tesoureiro, a insignia de ouro do club e a de prata ao adestrador Francisco Domínguez, pola súa marcha ao servizo militar.
En 1969, sendo aínda equipo de Terceira, organizou o I Trofeo Occidente. Ascendeu a Primeira División en 1970 despois de vencer en Liga e Copa. En 1972 comeza a organizar o Trofeo Bazar Víctor Mencía, financiado por este para que o club tivera un campionato de verán.

O seu maior éxito foi o ascenso á Liga Asobal conseguido o 28 de abril de 1996, despois de proclamarse campión da División de Honra B. Na seguinte tempada, ademais do Chapela xogarían na máxima categoría Cangas, Octavio de Vigo e Teucro de Pontevedra. Conseguiu manterse na máxima categoría catro tempadas, chegando a gañarlle ao Barcelona no seu propio campo. A súa mellor tempada sería a 1997-1998 acadando o 7º posto na liga e caindo eliminados en cuartos de final da Copa do Rei. Tristemente, despois de descender na 1999-2000 a acumulación de débedas levaron ao club á desaparición. Por sorte, a praza do equipo en Primeira mantívose grazas a cesión a un novo club, o Deportivo Balonmán Chapela.

 No 2017 a Real Federación Española de Balonmano concedeulle ao seu presidente, ex-xogador e ex-adestrador, Manuel González Soto, a Medalla e Insignia ao Mérito Deportivo. En novembro do 2018 o pleno do Concello aprobou darlle o seu nome ao pavillón de Chapela.
O equipo xuvenil masculino formouse a finais de 1967. En 1970 clasifícase por primeira vez para xogar o sector. Na 1971-72, acadou o Campionato Galego e o 5º posto na fase final do Campionato Nacional.

A sección feminina foi creada en 1979. O seu primeiro gran triunfo foi na categoría cadete, campión galego 1993. Ao ano seguinte o equipo de segunda nacional iniciou unha racha de cinco títulos de liga seguidos, pero o ascenso á División de Honra Prata non chegaría ata o ano 2013. Entre as súas xogadoras destacar a Emma Prieto que formou coa selección española en varias ocasións.
 
1979 Chapela feminino Foto web do equipo


S. A. R.
O outro club da vila é a Sociedade Atlética de Redondela (S.A.R.) que como xa dixemos foi fundado o 6 de agosto de 1963, si ben é certo que o equipo de balonmán non comezaría a competir oficialmente ata decembro de 1964 cun equipo formado por: Manuel Acosta, José Augusto Ventín, Gumersindo Guedella (capitán e adestrador), Manuel Fernández, Ramón Castro, Miguel Carreira, Agustín Lobera, Ramón Tojeiro, Plácido Ramonet, Amador Pérez Reboredo e Casal. 
 
1965 SAR. Foto cedida por Carmen Bas
 
En 1968 recibiu a Placa de Plata al Mérito Deportivo. En 1969 ascenden a Primeira Provincial. Despois de 4 anos promovendo por fin en 1981 acadan o ascenso a Primeira Nacional. Na tempada 1997-98 quedou invicto na Primeira División, promovendo na fase de ascenso á División de Honra B. Na 2007-08, acadou un novo ascenso a Primeira División e gañou a Copa Federación. Recentemente, recibiu un premio como mellor Clube Galego de Balonmán, destacando a súa laboura nas categorías base.


En 1967 formouse o equipo feminino, daquela patrocinado por Regojo. As precursoras deste deporte en Redondela foron: María Argentina González, Isabel Jiménez, Marcelina Túnel, Ceferina Saa, Josefa Pérez, María del Carmen Hermida, María del Carmen Hortas, María Rodríguez, María Albina Reboredo e María Hortas González. Entre os logros desta sección esta o primeiro ascenso á 2ª División en 1974 ou a clasificación para o Campionato Nacional xuvenil. No 2015 acadaría o ascenso á División de Prata.

SAR feminino, sen data. Arquivo Albi
 
Da canteira destacar que chegou a loitar en categoría xuvenil masculina polo Campionato Nacional en 1985. Nesa mesma tempada o equipo do Instituto de Redondela, formado por xogadores da S.A.R., gañou o Campionato de España Escolar xuvenil.
Tamén citar neste clube ao adestrador Javier Cordero que en 1985 recibiu a Medalla de Plata al Mérito en Balonmano otorgada pola Federación Española de Balonmano.

            No 2019 o equipo feminino da SAR sofre unha escisión en categorías inferiores nacendo As Choqueiras.
C. D. Vilar-Cabeiro
            Clube xa desaparecido. Fundado nos 70 por Jose Carlos Iglesias, mestre de Vilar e gran dinamizador do deporte nesta parroquia. Comezou sendo un equipo alevín e infantil de fútbol, creándose logo equipos de balonmán nas categorías infantil feminina e xuvenil e sénior masculina, chegando a xogar este último equipo en segunda. En 1973 organiza a I Olimpiada, torneo de verán nas categorías coas que contaba o club e con probas tamén de ciclismo e fútbol.
 
José Carlos Iglesias. El Pueblo Gallego


Outros datos
En 1966 a SAR organizou a I Liga de Balonmán Infantil con 4 equipos. Na terceira edición competiron 14 equipos locais: Spakos, Lombardos, Hong Kong, Relámpagos, Spakos B, Senadores, Reboreda, 7 Leones, Cesantes, Sajamonde, Hong Kong B, Media Luna, Halcones e Wikingos. En 1972 nesta liga tan só participan 4 equipos, impoñéndose o Reboreda a Riveira, A. E. Redondela e Poderosos.

1967 Liga  de Balonmán Infantil. La Noche.
 
No vran de 1970 no Torneo de Playas celebrado en Samil (Vigo) participaron At. Chapela, que chegou á final, Tesoro de Rande, semifinalista, e Gonzacoca (Chapela). Os dous primeiros tamén participarían no campionato xuvenil.
Con motivo da celebración das Olimpiadas en Barcelona na tempada 1985-86, comeza a xogarse o campionato nacional de seleccións autonómicas de xuvenís, baixo o nome de Objetivo 92, sendo retransmitido por TVE. O equipo que aportou máis xogadores á selección galega, que remataría segunda, foi a SAR: Germán Muíños, Javi Orge, Xorxe Fontela, Domingo Pérez "Mingui", Jose Orge "Cuni" e Daniel Virulegio. Derrotarían a Madrid en semifinais, sendo derrotados na final por Cataluña. Ao ano seguinte a nosa selección quedaría terceira repetindo no campionato José Orge “Cuni”.

Tamén xogou no Objetivo 92, pero en categoría cadete, Chus Guedella, enfrontándose coa selección galega a Asturias e Castela e Leon. Despois sería convocado coa selección española para xogar un torneo en Iugoslavia que se suspendería un par de semanas antes do inicio. Ficharía daquela polo Teucro xuvenil, co que quedou octavo no Campionato de España dous anos consecutivos, coincidindo no segundo co porteiro de Chapela, Oscar Puch. Logo xogaría en maiores co S. D. Chapela.
A nivel organizativo en 1989 xogáronse, tanto en Redondela como en Chapela, partidos correspondentes ao Campionato Mundial Júnior. Daquela a selección española estaba composta por xogadores como Barrufet, Masip, Urdangarín ou Barbeito.


BALONMÁN. XOGADORES-AS
Balonmán Masculino.
Xogadores anos 70/80
Amoedo, Francisco "Paquiño": Formado na S.A.R. acadou o ascenso á División de Honra (Asobal) co 3 de Mayo. Tamén xogou nesta categoría co Octavio (1976-1980). Logo regresaría ao 3 de Mayo co que xogaría na División de Honra B e na Primeira División, retirándose con máis de corenta anos.

Manuel González Soto. El Pueblo Gallego
González Soto, Manuel: Xogador do Chapela que en 1974 fichou polo Teucro de División de Honra. Isto non lle impediu seguir sendo adestrador dos equipos sénior e xuvenil do Chapela. Deste club tamén sería directivo e presidente e, como xa comentamos, en 2018 o pleno do Concello aprobou darlle o seu nome ao pavillón. O seu labor sería recoñecido anteriormente coa medalla de ouro da Consellería de Deportes e da Real Federación Española de Balonmán e coa homenaxe que se lle tributou na Gala do Deporte Feminino Galego 2018.





Juri, Leonardo "Leo": Pasou da S.A.R. a xogar na Liga Asobal co Octavio (1976-1980). En 1980, ficha polo equipo canario 3 de Mayo, co que acadou o 4º e 5º postos, a Copa do Rei e disputou en dúas tempadas a Copa IHF. Destacar tamén que en 1984 participou no primeiro encontro da selección galega que perdeu fronte a España 36-9. Antes de retirarse tamén xogou no modesto Arona.
Despois de retirarse seguiu vinculado ao balonmán como adestrador da categoría base e como presidente do Tacaronte.
 
Leo e Paquiño co Octavio 1976-77. Foto: Web do clube.


Xogadores anos 80/90
Ballesteros, Oscar (Chapela): Xogou co SD Chapela en Asobal, fichando logo pola SAR en 1ªA.

Cabaleiro, Pablo (Chapela): Xogou co SD Chapela en Asobal.

Jose Luis Fernández Foto Xoan Carlos Gil-La Voz de Galicia
Fernández Costas, José Luis “Chof” (Chapela): Pivote. Xogou dende os 12 aos 26 anos no SD Chapela, co que competiu dúas tempadas en Asobal. Logo pasaría catro tempadas co Teucro, as dúas últimas en Asobal. No 2001 fichou polo Calvo Xiria, de Carballo, de Primeira División.






Ferreras Fontenla, Xorxe (Redondela): Da S.A.R. deu o salto á Asobal da man do Teucro e o Octavio (1993-1994).
1993-94Octavio . Quique Orge  e Xorxe Ferreras Fontenla. Web do clube

Agustín Lago Web da SAR
Lago, Agustín (Tito) (Cesantes): Lateral dereito. Procedente da canteira da S.A.R., debutou co S.D. Chapela na Asobal. Logo tornaría á S.A.R., equipo no que seguiría en activo ata o 2016.










Germán Muíños, mellor porteiro da Copa 1995.
Muíños Docampo, Germán (Redondela): Porteiro. Seleccionado Nacional B e nas categorías inferiores. Formado na canteira da S.A.R. a súa boa actuación no mencionado campionato Objetivo 92 valeulle a convocatoria coa Selección Española Xuvenil e a fichaxe polo desaparecido Caja Madrid (1986-90). A súa mellor tempada na máxima categoría sería a 1988-89, na que o equipo acada o terceiro posto na liga e, en Europa, cae eliminado na semifinal da Copa IHF. Logo pasaría ao Teucro (1990-94) e Octavio (1994-1997). Mellor porteiro da Copa do Rei de 1995 da que foi finalista co Octavio. Con este equipo tamén sería 4º na Liga Asobal 1996-97, 5º na 1995-96, semifinalista EHF 1996-97 e semifinalista Copa City. Retirouse en decembro de 1997, cando disputaba a súa novena tempada na Asobal.

Orge, Javi (Redondela): Despois de participar no Objetivo 92, en 1987 o equipo xuvenil da S.A.R. vence no sector autonómico, sendo distinguido como mellor xogador do torneo. Foi fichado polo Lalín, Cangas (1993-94) e despois disputaría a Asobal co Teucro e Octavio (1994-1997). Con este último foi finalista da Copa do Rei 1995, 4º na Liga Asobal 1996-97 e 5º en 1995-96; e semifinalista EHF1996-97.
Octavio. Final copa Asobal, 1995. Javi e Germán
Orge Míguez, Quique (Redondela, 1974): Curmán do anterior. Central nado o 28-12-1974. Pasou de Primeira División, coa S.A.R. (1992-93), á Asobal co Octavio Pilotes Posada (1993-94). Despois pasaría á S.D. Chapela (1994-96) coa que ascendería á Asobal. Xogaría tamén na máxima categoría co Teucro (96-97 e 97-98) e outra vez co Octavio (1998-99). Por motivos laborais ficha polo Xiria de Carballo co que xoga unha tempada en Segunda e as tres seguintes en Primeira. En febreiro do 2003 con tan só 28 anos deixa o balonmán por motivos laborais.


Pérez Souto, Domingo "Mingui" (Redondela): Formado na S.A.R., xogou en División de Honra co Teucro e co Lalín na División de Prata.

Pérez Souto, Rodrigo "Rodri" (Redondela, 1970): Irmán do anterior. Toda a súa carreira deportiva na S.A.R. Xogou na Selección Española Júnior.
S. XXI
Pablo Docampo Foto www.eurohandball
Docampo, Pablo (Redondela, 17-5-1985): Nas tempadas 2007-08 e 2008-09 disputou a Challenge Cup co University of Manchester.












Rubén Gómez co Chapela, 2014-Atlántico

Gómez García, Rubén: Do D. B. Chapela, chegou a xogar coa Selección Galega no 2013 e 2017.






 
Eloy Krook. Web Frigorificos Morrazo
Krook, Eloy (Saxamonde): Lateral esquerdo. Formado na canteira da S. A.R. Con 19 anos fichou polo Frigoríficos Morrazo, para a tempada 2011-2012, na que o equipo acadou o ascenso á Asobal, categoría na que continuou con este club ata a 2016-2017. En xuño deste último ano fichou polo Villa de Aranda e ao ano seguinte polo ARS Palma del Río. No 2019 pasa ao Vestas BM Alarcos, de Ciudad Real, e no 2020 volta a Galicia co Acanor Novás, sendo todos estes equipos da División de Prata.



Roberto Sánchez. Villa de Aranda 2016-17

Sánchez Figueroa, Roberto “Bicho” (Chapela, 1990): Extremo esquerdo. Entrou a formar parte do S. D. Chapela con seis anos. Alí se formou pasando ao primeiro equipo cando aínda era xuvenil. En maio de 2013 fichou polo equipo da Asobal, Villa de Aranda, no que milita cinco tempadas chegando a exercer como capitán. No 2018 volta ao D. B. Chapela. Selección Galega.





Valores de Futuro
Daniel Virulegio: Formado nas categorías inferiores de la SAR, no 2019, enrolado no Cisne de Pontevedra, foi convocado por primeira vez para una concentración no Centro de Alto Rendimiento de Granada ca selección española de balonmano na categoría xuvenil.


Balonmán Feminino
As precursoras

Na primeira época dourada do balonmán masculino redondelán as nosas xogadoras non se quedaban atrás e en abril de 1987 eran preseleccionadas da SAR para formar a selección galega: Mónica Docampo, Josefina Cayetano, Angeles Rodríguez, Marina Orge, Dolores Vilaboa, Uxía Rodríguez e María José Fernández.
As primeiras xogadoras en disputar a División de Honra serían da SAR, Josefa Cayetano Montero e Toñi Carballeira, que ficharían polo Citröen, de Vigo, club que disputou por primeira vez esta categoría na tempada 1985-86.


S. XXI
Bibi co Porriño, 2012 Foto Atlántico

Amoedo Cabaleiro, Bibiana “Bibi” (A Portela-Cedeira): Xogadora procedente das categorías base da SAR, equipo no que xogaba como lateral. Fichou polo C. B. Porriño que militaba na División de Prata pasando a ocupar a demarcación de pivote. Con este club acadou o ascenso á máxima categoría, na que xogou varias tempadas. En decembro do 2012 deixa este equipo para continuar os seus estudos no estranxeiro. Formou parte da Selección Galega sénior.

2014 04 co Guardés Facebook Santiago Baz Lomba2

Abad Alonso, Carla (Redondela, 1987): Extremo dereita formada na S.A.R. Pasou a xogar a División de Honra co At. Guardés, trocando a súa posición no campo pola de extremo dereito. No 2013 fichou polo D. B. Chapela co que acadou o ascenso a División de Honra B. No 2015 pasa ao Magope Seis do Nadal. Asume a dirección da selección galega infantil femenina e pouco despois, como xogadora, pasa ao Saeplast BM Cañiza en 1ª Autonómica. Alí converteuse en adestradora e coordinadora do apartado feminino do club, segunda adestradora do equipo masculino de Primeira Nacional e directiva da Federación Galega de Balonmán. Todo isto serviulle para recibir o premio a mellor adestradora na Gala ao Deporte Feminino Galego 2018. En outubro de 2019 é nomeada seleccionadora galega xuvenil feminina.
        Xogou nas categorías inferiores da Selección Galega e varias veces na sénior coa que venceu no Cuatro Naciones no 2016.

Facebook Alba Araújo
Araujo Otero, Alba Elvira (A Portela-Cedeira, 1987): Porteira formada na canteira da S.A.R., fichou polo equipo xuvenil do C. B. Porriño, pasando logo ao sénior co que xogaría na división de Honra. No 2008 marcha a Asturias, xogando co Universidad de Oviedo. Pouco despois regresaría ao C. B. Porriño. Na 2014-2015 defende a portería da S.A.R., coa que acada o ascenso a División de Honra B.
        Formou parte da Selección Galega sénior, coa que venceu no Torneo de Nacións Territoriais 2012, sendo electa mellor porteira.




Xeila. Faro de Vigo

Fervenza Rodríguez, Xeila (Redondela, 1993): Extremo. Formada na S. A. R., onde destacou na división de Prata marcando 131 goles en 19 partidos na tempada 2015-2016. Grazas a tan boa media foi fichada polo Mecalia Guardés, clasificado para competicións europeas, co que gañaría a Liga 2016-17. Para a seguinte tempada tornaría á S.A.R.
Na I Gala do Deporte celebrada en Redondela, 2016, foi premiada como mellor deportista. Selección Galega sénior coa que venceu no Cuatro Naciones no 2016.





Sara González Foto: Patry Rivas

González Abal, Sara: Formada na S. A. R. que na tempada 2018-2019 debutará co C. B. Porriño na División de Honra, regresando á S.A.R. ao ano seguinte.









Sandra Loureiro Iglesias-RFEBM

Loureiro Iglesias, Sandra (Chapela): Xogou na División de Honra co C. B. Porriño, regresando despois ao D. B. Chapela, equipo no que se iniciou neste deporte. Ten formado coa Selección Galega Sénior.









Piñeiro, Eva (Redondela, 1972): Porteira. Formouse na canteira da S.A.R. Deste equipo pasou a mediados dos 90 ao C. B. Porriño, daquela na división de Prata, sendo convocada pola Selección Galega sénior. Logo emigrou a Holanda recalando no PSV Eindhoven co que xogaría na División de Honra ata 2019 cando, a piques de cumprir os 47 anos, retírase do balonmán.

Eva Piñeiro 2013 Foto: www.psvhandbal.nl
Emma Prieto, 2015-16 Foto: C.B.Porriño
 
Prieto Miranda, Emma (Chapela, 1979): Extremo-Lateral dereita. Do D. B. Chapela. Pasou polo Citröen e xogou en División de Honra co C. B. Porriño, regresando logo ao D. B. Chapela. No 2015, a piques de cumprir os 36 anos é fichada novamente polo C. B. Porriño para retornar á máxima categoría. Foi convocada en varias ocasións tanto pola Selección Española como pola Galega sénior.








Carla Rivas. Foto: Atlántico Diario
Rivas Garrido, Carla. (Redondela): Lateral Esquerda. Formada na SAR, foi fichada polo C. B. Porriño cando aínda era xuvenil. Neste club acada o ascenso a División de Honra (2010-2011) e colle máis peso cada ano que pasa, converténdose nunha peza fundamental. A mellor clasificación en liga con este equipo sería a 5ª posición. Con 26 anos, no 2017, recibe unha mellor oferta económica e ficha polo Sporting La Rioja, da División de Prata. Na súa primeira tempada o equipo xoga a fase de ascenso. Selección Galega sénior.
Alba Silva Martínez Foto: Patry Rivas2016


Silva Martínez, Alba (Chapela): Porteira. No 2019 despois de rematar a tempada co D. B. Chapela na División de Prata foi chamada polo C. B. Porriño para disputar os derradeiros partidos da División de Honra.









Noemí Sío Martínez-RFEBM
Sío Martínez, Noemí (Chapela, 1977): Central. Entrou con 17 anos no D. B. Chapela procedente do baloncesto. Varias veces campiona da Liga galega e da Copa de Galicia. Selección Galega sénior.

 









     Outros logros recentes do balonmán feminino serían:
En decembro de 2016 foron convocadas por primeira vez coa Selección Galega Lucía Vázquez e Lara Patiño, xogadoras do equipo da SAR da D. H. Prata.
Outras xogadoras convocadas pola Selección Galega serían: Pamela Arca, do Chapela; e Sara González e María Pexegueiro (Porriño), pola SAR.
Por último citar que no 2019 as xogadoras da SAR: Lara, Sara, María e Xeila; venceron no Campionato de España Universitario co equipo da Universidade de Vigo.


Colexiada
Elena Rivas. Facebook
 
Elena Rivas Garrido. Acadou no 2017 o ascenso á categoría nacional.

Autor: Juan Migueles

BIBLIOGRAFÍA
Seren Nº0-A Sociedade Atlética Redondela (S.A.R). Miguel López Docampo.
Webs de: D. B. Chapela, Octavio, C.B. Porriño, Teucro, Liga Asobal, Real Federación Española de Balonmano
www.sarbalonman.blogspot.es
Atlántico Diario
www.atlantico.net
El Mundo Deportivo (dende 1906)
La Vanguardia (dende 1881)
Aportes: Pablo Muíños, Antía, Ana Figueroa, Andrés Fervenza e Chus Guedella.
La Voz de Galicia 12-06-2001.
Galiciana > El Pueblo Gallego
eldia.es
delcelta.com























No hay comentarios:

Publicar un comentario