miércoles, 12 de abril de 2023

Os Pombais de Redondela.

 

Pombal de Torres Agrelo. Foto: Torres Agrelo

 

Un pombal é o lugar onde se crían pombas, podendo chamarse pombeiro, cando é de reducidas dimensións. Esta práctica viviu tempos mellores en Redondela. A beleza destas aves as converte nun obxecto decorativo, pero non é o único motivo para telas. A carne dos pichóns é moi apreciada, apesares de que o seu consumo sempre foi minoritario no noso concello. O motivo non é outro que o económico (“Gando de pico non pon ao dono rico”), polo que na busca de pombais antigos teremos que reparar en pazos e casas destacadas. Si tiene capilla, palomar y ciprés, pazo es”. Podemos citar aquí como pombal interior o existente na parte máis alta da Casa da Torre, no casco urbano de Redondela, e como pombais exteriores: o do Pazo de Torres Agrelo, en Cesantes; o da Casa dos Táboas, en Reboreda; o do Pazo de Torrecedeira, en Cedeira, ou o da Casa de María Arango, no límite de Redondela con Cedeira. Estes últimos son un tipo de pombal construído en pedra e con tella do país de base circular, que se estende por toda Galicia. 

 

Pombal da Casa dos Táboas. Foto: J. Migueles


Pombal do Pazo de Torrecedeira. Arquivo do Concello de Redondela


Un terceiro uso das pombas deuse nos anos 90 do pasado século, cando se creou en Redondela un club de colombicultura presidido por Hilario Sánchez. Algúns dos seus membros adicábanse á cría con fins competitivos. Esta disciplina tivo pouca repercusión por tratarse dun deporte minoritario. A proba consistía en soltar aos machos identificados cunha pluma dun cor vistoso, que pelexaban por unha única femia, gañando o que quedaba con ela.

Outro aproveitamento sería, como en todos os animais de granxa, a do esterco que se empregaba como abono para os campos. Con estes excrementos tamén se podería ata fabricar explosivos, pero non teño constancia de que se chegara a utilizar no noso concello para tal fin.

 

Pombal en Vilar. Google Maps
Pombal en Vilar. Google Maps



Pombal no Viso. Foto: J. Migueles

Pombal en Ventosela. Foto: J. Migueles


 

 

 

 

  

 

 

 

Ademais dos pombais citados, que serían os máis interesantes desde o punto de vista patrimonial, tamén podemos falar dos pombais das casas máis modestas. A partires de mediados do século XX, coa chegada do cemento atopamos pombais de maior ou menor tamaño tanto de construción propia como prefabricados. Máis barata era a opción de adaptar faiados ou galpóns para dar cabida ás pombas e, máis orixinal aínda, o uso de canastros.

Como pombal máis curioso do concello atopamos un no tellado dun lavadoiro na parroquia de Reboreda.

 

 

Pombal nun galpón no Viso. Google Maps

Lavadoiro en Reboreda. Google Maps.








 

 

 

Canastro en Reboreda. Google Maps

Pombal en Saxamonde. Google Maps


Autor: Juan Migueles

 

BIBLIOGRAFÍA

Descubrindo a historia de Catoria. Pombal de O Outeiriño. Cristina Conde Escaloni.

Inventario de pombais en Cerdedo. Tabeirós Montes. https://www.tabeirosmontes.com/pombais.html

https://www.obaixoulla.gal/.../obra.../pombal-do-outeirino

Toponimia de Catoira. Gonzalo Navaza.

https://roquecerponzons.wordpress.com/.../palomares-pombais/

Arquitectura popular. Museo do Pobo Galego.

Aportes orais.

 

domingo, 2 de abril de 2023

O Concurso de Bebedores de Cervexa

 

 

1º Concurso de Cervexa. Foto: Fotsca

        En Redondela a bebida tradicional, ademais da auga, sempre foi o viño, desde a “chiquita” ata cuncas profesionais que podían acadar o litro de capacidade. A introdución doutras bebidas alcohólicas foi complicada polo que había que realizar unha forte promoción. Así, en 1959 celébrase o Primeiro Concurso de Bebedores de Cervexas, nin máis nin menos que nun templo vitícola como o Bar Porrón, na céntrica rúa da Ribeira, dirixido por José María e auxiliado por Chicho. A marca organizadora era “La Cruz Blanca”.

Xurado do 1º concurso. Foto: Fotsca

 

        A competición tiña unhas regras moi básicas, tan só había que beber todas as cervexas que se puidera en tan só cinco minutos. Presentáronse numerosos concursantes pero proclamouse vencedor Castor López Hortas cun total de 9 cervexas e media. Apesares de tan espectacular resultado, a vitoria sería axustada, xa que no segundo lugar quedaría Ángel Iglesias Perga, con 9 botellas. Entre unha gran ovación recollerían os diplomas e as cantidades en metálico de 350 pesetas, o primeiro, e 100 o segundo. Ademais o gañador clasificábase automaticamente para enfrontarse ao campión de Vigo. Premios máis que merecidos, se temos en conta a diferencia cos demais participantes, pois o terceiro en completar o podio sería Antonio García Domingo, con tan só 7 botellas e media.


II edición do concurso. Foto: Fotsca

        Habería que agardar dous anos para que se celebrara a segunda edición, na que se pulverizaron as marcas anteriores. Castor López Hortas, na busca de revalidar o título, mellorou a súa marca persoal, con 12 botellas. Semellaba unha vitoria sinxela, pero Perfecto Teixeira bateu o récord local con nada máis e nada menos que 14 botellas. En terceiro posto remataría Antonio Ferreira, co meritorio resultado de 11 botellas e media. Recibindo todos eles os correspondentes premios en metálico.

        Nesta ocasión o xurado estaría formado por José María Prieto González, director xerente de “La Cruz Blanca”, e Manuel Rodríguez, propietario de Casa Pepe, procedentes ambos de Vigo. Acompañados por: José María Zarauza e José Luis Loureiro, actuando como cronometrador José Pache Cabezas.


Xurado de 1961. Foto Fotsca.

Autor: Juan Migueles


BIBLIOGRAFÍA

Galiciana- http://www.galiciana.bibliotecadegalicia.xunta.es => El Pueblo Gallego