Cargos na Illa de San Simón

 

Persoal do Lazareto. Foto publicada en Historia de las Rías

 

(Ver https://anecdotarioredondela.blogspot.com/2020/04/a-illa-de-san-simon.html )

1517-Custodia de los Pascualinos de San Simón.

Fr. Juan Pascual. Gardián do mosteiro de San Simón e comisario da Congregación dos Reformadores da Orden de San Francisco en 1543.

Fr. Juan Insulano: Superior da custodia, en 1575 ante o escribán Gregorio Barreiro e cos demais relixiosos da Illa San Simón cederon varios bens e rendas ao convento de Vilavella.

1596-Os monxes beneditinos de San Juan de Poio instálanse na illa de San Antón fuxindo dunha epidemia.

Fr. Gaspar Vaca: Abade do convento de San Juan de Poio.

1601-Os franciscanos volven á Illa, os beneditinos vénse na obriga de marchar.

Fr. Antón de Cepeda. En 1601 enviado cun oblato chamado irmán Alonso Cuervo para que habitase a illa de San Simón e cunhas esmolas renovase o antigo convento.

Fr. Gaspar de Alcázar. O 19 de maio de 1608, en nome do convento de San Simón firma unha concordia con Maximiliano de Austria, arcebispo de Santiago, señor da illa de San Simón en razón do padroado do mesmo, ao que se compromete o prelado erixíndose como patrón do cenobio, estipulando unha esmola anual de cen ducados

Fr. Francisco Vidal. Gardián da capela do Convento dos fraciscanos, onde son depositados en 1618, os restos dun mártir inglés.

Fr. Antonio de San Buenaventura, sucedeu a Fr. Francisco Vidal no cargo de gardián da capela do Convento dos franciscanos.

Gregorio Rodríguez Carrera, veciño de Redondela e síndico do convento de San Simón en 1705.

NOTA: Fr. Xacobe Castro afirma no seu Árbol Cronológico, que na Illa viviu Fr. Francisco de Herrera, de onde saíu despois para Comisario Xeneral do Perú. Tamén o habitou e nel compuxo as súas obras Fr. Pedro Figueroa, chamado “El Bueno”.

A illa fica valeira (1746-1842)

Lazareto (1842-1927)

Director (Alcaide/Teniente Alcaide) do Lazareto (Médico)

1842 Vicente de Vicente. Suspendido tralo alzamento de Vigo en 1843. Traslado da R.O. de 6 de xaneiro pedindo información da conduta observada durante os disturbios da cidade de Vigo. Data: 1844

1843 José María de Bacelar. Pediu a substitución por enfermidade.

1844 Wenceslao Tizón. Tenente coronel. Nomeamento e comunicacións -reclamación económica e de permisos de empregados Data: 1844.

1845 Eugenio Torres Moreno. Expediente do alcaide: Eugenio de Torres Moreno Data: 1845

1846 Wenceslao Tizón. Expediente de propostas e nomeamento de alcaide: Wenceslao Tizón Data: 1846

1847-1849 José Ubiña. Expediente de nomeamento de alcaide: José Oubiña, por R.O. de 19 de maio de 1847 -Suspensión do cargo e proposta de nomeamento doutros aspirantes, 1848 -Declaración de separación do cargo, por R.O. de 18 de xaneiro de 1849 Data: 1847-1849 Expediente relativo á solicitude de José Ubiña para ser reposto como Alcaide do Lazareto de San Simón, 1849.

1849 Ramón Santiago. Nomeado alcaide en 1849.

1849 Dimas Álvarez de la Braña. Solicitude de licenza por problemas de saúde, 1849. No cargo en 1853

18533-1854 Gregorio García González. Expediente do alcaide: Gregorio García González, 1853-1855.

185? Ramón Blanco. En novembro de 1856 nomeado administrador da Aduana de Vigo.

1849-58 Ramón Buch. Nomeamento por RO de 7 de xuño de 1849. Rexeitamento de aumento de soldo por RO de 18 de outubro de 1849. Obriga de presentar fianza para o posto e protesta do alcaide, 1850-1853. Nomeamento de alcaide, 1856, outubro. Documentos de fianza, 1851-1856. Expediente e denuncia por malas prácticas, 1858, marzo- abril. Expediente de toma de posesión: prórrogas concedidas, R.O. de outubro de 1858 para que tome posesión do seu cargo sin demora tendo que presentar a fianza obrigatoria (1858, novembro). Cesante o 20 de decembro de 1858. Cese por R.O. de 18 de febreiro de 1859.

1854. Benigno María Cid. Expediente de denuncias presentadas contra o alcaide Benigno Cid por incumplimentos. Data: 1854

1857-1858. Antono Noguera y Díaz. Expediente do alcaide Antono Noguera y Díaz Data: 1857-1858. Expediente de reclamación de atrasos do alcaide Antonio Nogueras y Díaz, 1862 . - Alcaide Antonio Nogueras cesa no día 7-4-1858.

1858, 20 de decembro. Joaquín Yáñez Rodríguez.

1859. Jose de Prado Landeira. Comerciante de Vigo. Nomeamento por R.O. de 11 de marzo de 1859. -solicita a cancelación da fianza, 1860 -comunica o mal estado de saúde que padece para non poder recibir os efectos e enseres que son do establecemento, 1863 -comunica que non posee a chave de secretaria para poder acceder aos documentos indispensables no seu traballo, 1863 Datas: 1860-1863

1861 José María Villar. Continúa en 1863. Expediente formado por diversas comunicacións da Dirección do Lazareto (alcaide José María Villar) sobre varios asuntos: -gastos de material -compra de lancha -gardas fixos -expulsión dun mozo por venda ilegal -disputa entre soldados e pasaxeiros ... Data: 1861

- Expediente de nomeamentos, ceses e comunicacións de directores: -Castor de Prado y Alvarado -Onofre Rubín -Julián Paseiro -Benito Manuel López Datas: 1864-1865

18?? -1881. Eugenio Sequeiros Matos. Médico de Moaña nomeado aos 28 anos. En abril de 1881 renuncia ao cargo. Logo sería alcalde de Moaña (1888-1898) e deputado provincial dende 1901 ata o seu pasamento en 1903. Defensor da clase mariñeiro o seu nome pasaría a figurar nos rueiros de Cangas e Moaña.

189? Domingo Antonio Pazos. Faleceu estando no cargo en outubro de 1897.

1898 Enrique Moreno. Cando menos entre agosto do 1898 e setembro de 1899, época na que tivo que facer fronte á chegada dos repatriados de Cuba.

1??? Ildefonso Zabaleta. Cara a 1909-1911.

19?? Joaquín Nogueira. En 1915.

O bacteriólogo Dr. Salvat, o director do Lazareto Sr. Zabaleta e dúas monxas. Foto publicada en As illas de San Simón e San Antonio

Teniente-Alcaide

1843 Eugenio de Torres Moreno. Expediente de nomeamentos de persoal, teniente alcaide 1843.

Expediente sobre suceso ocurrido entre teniente alcaide e carabinero en ausencia do alcaide do Lazareto. Data: 1850

1845 Expediente de previsión de prazas do persoal: -cargo de teniente alcaide interino: Juan Labarta

18??-1859 Hipólito Cabra cesa en San Simón e noméase de Mahón por R.O. de 17-6-1859

1859 Luis Patiño nomeado por R.O. de 17-6-1859.

Médicos-Directores

18??-1874. José Arias Carvajal,

1874. Adolfo Núñez. Nomeado en 1874.

Médicos e cirurxiáns

Período 1842-1854

1842-1843/1846. Francisco Julián Pérez. Suspendido tralo alzamento de Vigo en 1843. En 1845 solicita a reposición no cargo. Reposto en 1846.

1843-1848. Francisco de Paula Navarro Serrano. Cirurxián. Expediente de nomeamentos de persoal: -cirurxián, 1843. No cargo en 1845. Solicitude desestimada de aumento de soldo (por RO de 20 de xullo de 1848). Renuncia do cargo (por RO de 28 de marzo de 1848). Solicita ser reposto, 1849.

1845 Ramón Sarandeses Peña. -médico interino Data: 1845 Alcalde do Concello de Agolada cara a 1853-1855.

18?? Nicolás Fandiño Fontenla

1848Benigno María Cid en 1848 e 1853.

1853. Ramón Blanco. Expediente do médico consultor da Xunta de Sanidade: Ramón Blanco Data: 1853

185?-1859. Agustín Burset.

1859. Onofre de Rubín. Nomeamento de Onofre de Rubín e cese de Agustín Burset por Real Orde de 21 de maio de 1859.

1860. Julián Pereiro de Andújar. Expediente do médico do Lazareto Julián Pereiro de Andújar relacionado cos seguintes temas: -necesidades do hospital. Contén relacións de instrumental necesario -reclamación de vivenda digna -comunicación para que declare no xulgado polo estado de saúde do soldado Fermín Montero Data: 1860

1865. Expediente de nomeamentos e ceses dos médicos do Lazareto: -Saturio de Andrés y Hernández -Leopoldo Arnaud Datas: 1865

1871. Benito Suárez: nomeamento e cese en 1871.

1871. José Barros Carrete. Expediente do desprazamento do secretario de Sanidade do porto de Vigo, José Barros Carrete, ao lazareto para cubrir a praza de médico por ser necesario. Data: 1871

18?? Francisco Estévez Aires, licenza en 1871

18?? José Ventura Pérez, cese en 1871

1871 José Arias Carvajal, nomeamento en 1871.

1874. Ramón Pérez Burgos. Nomeado médico 2º en 1874.

18?? Nicolás Paz Pardo. Confírmase que continua como médico 2º en 1886 cando se rebaixan os soldos de varios traballadores do Lazareto pasando de cobrar 2.000 pesetas a 1.500.

Farmacéutico do Lazareto

185? José Benito Pardo

1854-1857 Jose Mª Chao: - reclama pagamento de subministros de farmacia durante a cuarentena de 1854. Data: 1856 - cese como subministrador de medicamentos e fumigacións e que se repoña no servizo a José Benito Pardo. Data: 1857

1857-1863. José Benito Pardo: -queixa por falta de asistencia das fumigacións, 1863 -cese como encargado dos subministros de medicamentos por R. Orde do 28 de setembro de 1863

1865 Antonio Aguiar y Montserrat: -nomeamento de Antonio Aguiar y Montserrat como novo encargado por R. Orde de 19-05-1865. Cesado. Reemplazado por José Benito Pardo por R. Orde de 10-07-1865.

1865 José Benito Pardo.

18?? Agustín Irribaren. Cando menos dende 1896 ata 1904. En 1898 trocara a súa residencia de Redondela a Vigo.

Intérprete

1846 Indalecio Rubín de Velázquez. Reposto en 1846. Seguía en 1853. Expediente do intérprete: Indalecio Rubín de Velázquez Data: 1853

1861 Gervasio Seoane. Continúa en 1862.

1864. Expediente de nomeamentos, ceses e comunicacións de intérpretes: -Amador Ruiz García -Marcelino Ferrer Yañez Datas: 1864

1874 Jacobo Domínguez.

Secretario do Lazareto

1846 Francisco Ramón Rubín. Reposto en 1846. En 1948.

18??-1864. Fernando Romero, cese 1864.

18??-1871. Ángel Martínez Fortuny, cese en 1871.

1871 Manuel Villa y García, nomeamento 1871.

1886, febreiro. Manuel Criado López. En xuño dese ano se rebaixan os soldos de varios traballadores do Lazareto pasando de cobrar 2.000 pesetas a 1.500.

Porteiros

1862. Juan Fariñas. Nomeamento 1862.

1865. Manuel Pérez. José Rodríguez Docampo,

18??-1871. Francisco Paz, cese en 1871.

1871 Juan Vitros, nomeamento en 1871.

Celador

1874 Daniel Diéguez García

Encargado da cartería

1862 Domingo Baltar. Nomeamento 1862.

Escribinte Auxiliar

1862. José Gorvas Araújo

1865. Modesto Rodríguez Olivié

Conserxe do Lazareto

18?? Maximino Paseiro. Confirmado no posto en xuño de 1886 cando se rebaixan os soldos de varios traballadores do Lazareto pasando de cobrar 2.000 pesetas a 1.500.

1??? Manuel Vázquez Datán. Cesou en xaneiro de 1909 por unha reforma.

Cura

18?? B. Álvarez. Cando menos entre 1902 e 1904.

Capelán

1848. Víctor Suárez. En 1848-49 ábrese expediente para que devolva certa cantidade de cartos que se apropiou do finado Francisco Chimis.

1848. Andrés Navaza. Capelán en 1848 e 49.

1849 Juan Antonio González Troncoso. Nomeado por R. O. 27-2-1849.

1858 ou 59. cese de Francisco Vázquez

1858 ou 59 toma de posesión de Perfecto Rodríguez.

185?-1860. Fernando Rodríguez. Renuncia en 1860.

1860. Tomás Fernández. Nomeado en 1860.

Expediente do cura párroco do Lazareto e un conflito co alcaide. Data: 1862

18?? Andrés Pereira. En 1891.

19?? Herminio Fernández Domínguez. Deixou o cargo en novembro de 1912 ao ser nomeado ecónomo do Porriño.

1913 Honorato Fernández.

Garda Fixo.

1858. José María Márquez. A Xunta de Sanidade manifesta que D. José María Márquez garda fixo escribente interino do Lazareto de San Simón presentou a renuncia a este cargo por ter sido nomeado secretario do Concello do Rosal, 1858.

1858. Expedientes de nomeamentos e reclamacións de persoal: - Miguel Mª Vázquez, garda fixo escribinte - José Nogueira, garda fixo carpinteiro Data: 1858

1858 ou 59. Ramón Eduardo Couto. Escribinte- garda fixo Ramón Eduardo Couto solicita licenza. Datas: 1858-1859

Expediente contra un garda fixo e dous mariñeiros por desembarcar sen permiso na ribeira. Data: 1860

1861 Domingo Baltar

1861 José María Grovas. Continúa en 1864-65.

1862. Manuel Pérez.

1864-65: José Menéndez, José María Grobas, Ramón Bugarín, Juan Francisco Bugarín, Rafael Gómez Osorio, Mariano Pérez.

- Manuel Oliver, José María Morcira, Manuel Bouzón, José Benito Rivas, ceses. Datas: 1871

Gardas prácticos

1861 Juan José Pérez, Vicente de Lago.

Hotel e Fonda

Castor Garrido. En 1904.

1853. Expediente promovido pola Xunta de Sanidade sobre a supresión e peche da cantina e da fonda polos excesos que se cometen e polas tarifas de prezos non axustadas.

1857. Expediente de reclamación de Santiago Otero sobre a concesión do servizo da fonda a Manuel Pérez. Data: 1857

Expediente sobre comportamentos e outras queixa da Fonda do Lazareto (1862-1863): -excesos dun criado da fonda informado polo director, 1861 -queixas contra o dono por parte de Dionisio de Angulo, 1862 -soldados e outros pasaxeiros de varios buques que enferman por exceso de comida, informado polo médico e polo director, 1863 -alugueres que percibiu o fondista pola caseta que ocupa o boticario informado polo director, 1863 Datas: 1862-1863

Expediente de tarifas de precios de fonda -Lista impresa do Goberno da Provincia de Pontevedra cos precios de fonda , licores, refrescos e café, lavado e pranchado de roupas, xogos de villar e naipes. Asinado polo Gobernador. Pontevedra, 1861, xuño, 1. -lista coa tarifa de precios para os xogos de villar, tresillo e demais lícitos no Lazareto. Agosto, 1. 4 exemplares -lista coa tarifa do lavado e pranchado. Agosto, 1. 3 exemplares -lista coa tarifa de precios de fixos para a fonda, botellería, refrescos e café. Impreso, 4 exemplares. (s.d.) Data: 1861

Mariñeiro da Falúa

1856 Juan Pérez. Expediente sobre a separación do servizo do mariñeiro da falúa Juan Pérez. Data: 1856-1857.

18??-1858 Francisco Collazo

1858 José Villar, mariñeiro de 3ª da falúa, en reemplazo de Francisco Collazo Data: 1858-1859

18??-1871. Bernardo Beltrán, cese en 1871.

1871. Bernardino Miguez Villanueva. Nomeado en 1871.

18¿?-1874 Manuel Sobral Fernández. Cesa en 1874.

1874 Benito Conde, nomeado en 1874

Dependentes das falúas

1861 Domingo de Lago, Salustiano Coloret

Telegrafista

Comunicacións do Ministerio da Gobernación sobre a instalación de estación telegráfica Datas: 1863-1864

Varios cargos

Lazareto de San Simón >Expediente sobre persoal: -Manuel Pazo e Manuel Cameselle solicitan que se lles repoñan no destino que tiñan. Data: 1847

Expediente de persoal: -os escribintes solicitan aumentos de soldo -o carabineiro Juan Benavente solicita saír do lazareto para presentarse no Xulgado de 1ª instancia de Vigo. -o garda fixo Manuel Calvar solicita haberes atrasados -borrador de Agustín de la Reina solicitando a praza de alcaide Data: 1852

1865. Castor de Pedro y Alvarado, Vicente López y Zurbano, Marcelino Ferrer Yañez, Florencio Rivas Cuevas.

Lugar de lecer, 1927-1936

Celador

192? Jenaro Alonso Bouzón. No cargo en 1929.

Cárcere, 1936-1943

Director e subdirector do cárcere

1936 Fernando Lago Búa. Natural de Pontevedra. Director Provincial de Prisións e Director deste penal. Xunto ao médico Francisco Bustelo, foi xulgado por extorsionar aos presos sendo xulgados e fusilados o 5-1-1937.

1936-1937. Pelegrín González Velasco. Director veciño de Vigo e casado na Estrada, onde estivera destinado como funcionario da prisión do partido. No cargo dende a detención de Lago Búa ata principios do 1937. Volvería de forma provisional en 1939.

1937, marzo-1937, outubro. Carlos Hidalgo. Repetiría no cargo en 1938.

1937. Joaquín Fernández. Subdirector e administrador da prisión que exerceu coma director durante as ausencias de Carlos Hidalgo.

1937, outubro-1937, novembro. Claudio Pastor Valero.

1937. José Ruíz Giménez. Subdirector baixo a dirección de Claudio Pastor.

1938, xaneiro-marzo, 1939. Carlos Hidalgo.

1939, abril-1939, outubro. Constantino Cacho Lacal.

1939, finais-1940, xullo. Pelegrín González Velasco.

1940, agosto-1941, febreiro. Camilo Rey Avalos.

19?? Evencio. Subdirector e administrador, exerceu interinamente como director en períodos comprendidos entre a marcha do titular e a toma de posesión do novo nomeado.19?? Evencio. Subdirector e administrador, exerceu interinamente como director en períodos comprendidos entre a marcha do titular e a toma de posesión do novo nomeado.

1941-1942. Miguel Cudillero Angulo. Procedería do cárcere de Yeserías. Un expediente promovido polo cura e funcionarios do penal provocou o seu traslado a Segovia.

1943 José Acuña. En funcións.

Xefe de Prisións.

19?? Manuel Vicente Álvarez. A petición propia concedéuselle a xubilación en setembro de 1940.

Médico do penal.

1936 Francisco Bustelo Bustelo. Natural de A Coruña e establecido en Vigo. Xunto ao director, Fernando Lago Búa, foi xulgado por extorsionar aos presos sendo xulgados e fusilados o 5-1-1937.

1939 Teófilo Abad Fernández

1941, maio. Jesús Valverde Gutiérrez.

Funcionarios de prisións

Álvaro Cunqueiro “O Bisagras”. Natural de Cambados. Curmán do famoso escritor de igual nome e do primeiro alcalde franquista de Redondela, Francisco Cunqueiro Montenegro.

Francisco Padín Loureiro. De Cambados.

“Couxo de Cambados”. Pode ser un dos anteriores.

Ramón Cajaraville.

Enrique de Gregorio

Desiderio Villafañe.

Segundo Álvarez Iglesias. De Canedo (Ourense). Dende 1938como funcionario na illa, vivindo coa súa muller e os seus 7 fillos. Chegou a exercer como director en 1940.

Jesús Valverde

Emilio Basterra

Antonio López

Miguel Carreira Castro. Garda de prisións natural de San Martiño (Lugo). Vivía na Illa coa súa muller e 11 fillos.

Emilio Torrado Sánchez. Veciño de Redondela, logo sería trasladado ao cárcere de Vigo.

Santiaguito

“Boris Carlof”. Funcionario grande e con cara de poucos amigos.

José Acuña Lamas. Preso na Illa San Simón dende 1936, exerceu como administrador en funcións dende 1943 ata o seu peche. Antes da guerra fora secretario do Gobernador civil republicano da provincia de Pontevedra.

Militares.

Serafín Macías Rivera. Faleceu o 22-6-1938 na illa. Soldado do Rexemento de Mérida Nº35 con base en Vigo e encargado de protexer as illas.

Ramón Losada. Capitán á fronte da vixilancia en 1936, cando dirixía o penal Lago Búa.

Outros oficios nun censo de 1940.

Darío González Pazo. Mariñeiro, natural de Vigo

Julio Vilaboa Villar. Albanel de Vigo.

Ricardo Fernández Pérez. Carpinteiro de Vigo.

Monxas das Hermanas de San Vicente Paul (a partires de 1939)

Pilar Lomero Villanueva. Natural de Agües (Huesca). Superiora.

Vicenta Miguel Folgado. De Manises (Valencia)

Rosario Gómez Gutiérrez. De Hozo (Santander)

Modesta Cordeiro Santos. De Cangas do Morrazo.

Aquilina Cajete Fernández. De Carrelos (Ourense)

María Martínez Patiño. De Roza (A Coruña)

Capeláns

Petronilo Nieto Gómez. Famoso pola súa maldade cos presos.

Cirilo Sagasagoitia. Natural do País Vasco. Procedente da residencia dos RR. PP. Salesianos de Vigo.

Aquilino Alonso Martínez.

Serafín Álvarez

Deshabitada, 1943-1948

1948-1950. Albergue Nacional.

Fogar Méndez Núñez, 1954-1958

Director

Ángel Arines Escariz. Cando menos entre 1956 e 1957.

Luis Díez Sanz. Cando menos entre maio de 1959 e 1962.

Intendente

Luis Díez Sanz. En 1956.

Instrutor do Frente de Juventudes

Vázquez Gil. En 1956.

Mestres

Nicolás García

Alejandro Romeral

Celador

Gerardo Alonso. Mariñeiro e veciño de Redondela.

Capelán

Celestino Albán. Párroco da freguesía de Cesantes.

Autor: Juan Migueles

BIBLIOGRAFÍA

As Illas de San Simón. Aproximación á súa historia. J. A. Orge Quinteiro. Ed. Xunta de Galicia.1999.

Episodios de terror durante la Guerra Civil na provincia de Pontevedra. A illa San Simón. Gonzalo Amoedo López e Roberto Gil Moure. Ed. Xerais.

Arquivo da Catedral de Santiago

Galiciana- http://www.galiciana.bibliotecadegalicia.xunta.es => El Correo Gallego, Gaceta de Galicia Diario de Santiago, El pueblo gallego, Boletín eclesiástico del Obispado de Tuy, Crónica de Pontevedra...

Centro de Documentación Local. Biblioteca Pública de Moaña =>

http://bibliomoana.blogspot.com.es/2015/06/un-alcalde-para-lembrar-eugenio.html

Fondo Casto Sampedro-Museo de Pontevedra: Acordo para traer material para a reconstrución do convento de San Simón (1705).

Na Biblioteca Nacional de España: www.bne.es => Anuario del comercio, de la industria, de la magistratura y de la administración

Arquivo da Deputación de Pontevedra. https://atopo.depo.gal