viernes, 20 de marzo de 2020

Pontes

       

          Ademais dos viadutos, Redondela conta con moitas pontes, principalmente no seu casco urbano que está bañado por tres ríos: Alvedosa, Maceiras e Pexegueiro.

Entre os datos antigos de pontes desaparecidas atopamos:

1665, outubro, 19 Venda que fan Felipe de Piñeiro e Francisca Pereira y Castro, veciños de Redondela, a Luis Gómez, toneleiro, da viña de "la Puente de Esteiro", na freguesía de San Pedro de Cesantes (Redondela, Pontevedra), polo prezo de 90 ducados...

1722. Foro de la casa en la que vive Pedro Travieso junto al puente de Villavieja.

Esc. p. de 1730 aparece el Procurador general de los mareantes dos vicarios del gremio de Mar de la Villa, un mayordomo de S. Juan y varios Mareantes reconociendose deudores a D. Mauro Vitorero y Colugna de 600 pesos de a quince reales vellón destinado a pagar a cada uno muro de la puente Lera según tienen escriturado.

No 1774 o Procurador Xeral do Mar, Antonio Amoedo, contratou ao canteiro de Cedeira, Domingo Pereira, para construír unha ponte na vila, que ese mesmo inverno tería que ser reparada por mor dun asolagamento. 1854: Relación de obras mandadas realizar por el Gobernador Civil. Redondela: ...3443 Rs. Vn. Para la remodelación del puente Torrado en Reboreda



Pontes de Cabeiro
Ponte da Iglesia
Ponte de San Domingos
Ponte da Viela

Pontes de Cedeira
Ponte da Bandeira (A Formiga)
Ponte do Carallás (Fortóns)
Ponte da Lama (Eira Pedriña)
Ponte do Muíño (Rande)
Ponte da Portela (A Portela)
Ponte da Lama, 2018

Pontes de Cesantes
Ponte de Arribas
Ponte de Esteiro. Cruza o río Pexegueiro. O atopo citado nun documento de 1665. Tivo gran importancia na comunicación de Redondela con Cesantes, ata que en 1912 se construiu a estrada que cruza a Marisma (actual Avenida Mendiño).
Ponte da Illa de San Simón. Une as illas de San Simón e San Antón. Foi construido polo enxeñeiro Alejo Andrade Yáñez como parte das infraestructuras necesarias para a construcción do lazareto que entrou en funcionamento no 1842. Daquela contaba con portalóns nos extremos para separar o lazareto limpo (San Simón) do lazareto sucio (San Antonio, enfermos máis graves).
Ponte de Novás. En xaneiro de 1910 baixo esta ponte da vía férrea, no barrio de Carballino, apareceu un home morto. A causa da morte fora a asfixia ao cair nunha canle empregada para regar as veigas.
Ponte da Illa de San Simón, 2008
Ponte de Esteiro, 2009

Pontes de Chapela
Ponte Subida A Buraca (Igrexa)
Ponte Camiño da Cacharela (Chapela): En Arealonga, une Chapela con Teis sobre o rego Pugariño.
Ponte da Grila (Laredo): En Arealonga, sobre o rego Maceira ou Espiñedo.
Ponte do Ps. Jesús Durán Troncoso (Chapela)
Ponte Camiño dos Olmos (Angorén): Sobre o río Fondón.
Ponte de Pasán (Igrexa): Sobre o rego Pugariño, actualmente entubado. Neste camiño tamén existe outra ponte para atravesar a autovía.
Ponte de Solla. O nome pode deberse a ser construído polo canteiro do s. XVIII Pedro Solla. En agosto de 1931 o Concello acorda colocar unha luz nesta ponte de Chapela.

Pontes de Negros
Ponte de Fixón-1 (Fixón)
Ponte de Fixón-2 (Fixón)
Ponte do Muíño (Fixón)
Ponte do Pregal-1 (Pregal)
Ponte do Pregal-2 (Pregal)
Ponte da Vía (Fixón)

Pontes en Quintela
Ponte na Vía Vella do Ferrocarril (Quinteiro)

Pontes de Reboreda
Ponte das Barcias (Asnelle de Arriba)
Ponte de Cadabal (San Paio de Abaixo)
Ponte do Carballo (San Paio de Abaixo). Destruido polo asulagamento do 28 de setembro de 1932.
Ponte do Cotiño (San Paio de Abaixo)
Ponte do Coutixo (San Paio de Abaixo)
Ponte da Feixa (San Paio de Abaixo). En marzo de 1910 apareceu un home afogado baixo esta ponte.
Ponte das Laxes (San Paio de Abaixo)
Ponte de San Garrido. Atravesado polo Senda das Greas.
Ponte de San Garrido, 2009

Pontes de Redondela


A Marca do Rei. Ponte que cruza o río Maceiras ao entrar no casco urbano de Redondela por Vilavella. (Ver https://anecdotarioredondela.blogspot.com/2019/02/a-marca-do-rei-vilavella-redondela.html)


Ponte de Arango. En xaneiro de 1910 acórdase no Concello arranxar unha pedra desta ponte e tamén recompoñer a ponte que unía a Xunqueira co camiño da estación.


Ponte de Fenosa ou da Xunqueira. Como dixemos anteriormente, en xaneiro de 1910 acórdase no Concello recompoñer a ponte que unía a Xunqueira co camiño da estación. Supoño que esta ponte era de madeira porque atopo referencias a outra que se construíra no 1915 e que tamén era deste material. Esta tamén debeu ser substituída poucos anos despois, porque en setembro de 1929 “a ponte inmediata á central eléctrica” atopábase medio derruída polas obras de encanamento do río, e solicitábase a construción dunha ponte provisional de madeira para evitar un rodeo dun quilómetro para subir á estación.


Ponte dos Fornos. Uniría a antiga rúa dos Fornos (de aí o seu nome), actual Xoán Manuel Pereira, coas rúas Isidoro Queimaliños e Alfonso XII. Aparece nun documento de 1605 como “Puente de Villavieja”. Sería destruído polo asolagamento do 28 de setembro de 1932. Da indemnización concedida polo Ministerio de la Gobernación o Concello adicou 3.443’57 pesetas á súa reparación. Desapareceu coa construción da actual praza Ribadavia, proxectada en 1930.


Ponte de Julián Peitudo. Chamada así polo dono dunha taberna próxima á ponte. Une a Rúa Xoán Manuel Pereira coa R. Figueiral. Destruída durante o asolagamento do 28 de setembro de 1932, sendo logo reconstruída.

Ponte de Lima. Construída en 1863. Co inicio da construción da primeira Praza de Abastos da vila o 3-4-1887 tápanse 7 dos 15 ollos que tiña esta ponte. Produciuse daquela a reclamación dos 3 médicos da vila porque se impedía a entrada das mareas, non contando o proxecto con estudos técnicos ao respecto e padecer numerosos defectos lexislativos. Mais só se consegue atrasar a inauguración da obra ata o 25 de xullo de 1891.

Posteriormente o que quedaba desta ponte sería substituída pola chamada Ponte do Concello, construída en formigón, que sería demolida en outubro de 1996 para facer outra máis ancha.


Ponte Longa. Desaparecida en 1930 ao taparse o río Alvedosa para construír a praza Ribadavia. Unía Vilavella coa actual rúa Alfonso XII. Aparece xa con este nome no século XVIII como lindeiro de Redondela uníndoa con Vilavella. Casto Sampedro (Ver https://anecdotarioredondela.blogspot.com/2020/04/sampedro-folgar-casto-antonio-redondela.html), recolle que anteriormente era coñecida como Ponte Ancha. Nos anos 30 do pasado século, tamén chamada popularmente Ponte de Matilde, homónima da Fonte de Matilde, recibían o nome da propietaria dunha taberna situada no solar no que anos despois abriu a Cafetería La Farola.


Ponte de Paulino. Ponte que une o Paseo da Xunqueira coa Avenida Ernestina Otero. Chamada así por ser financiado polo dono do coñecido como Baile de Paulino, que co tempo pasaría a chamarse discoteca Diva. A principios do s. XXI foi recuberta de madeira.


Ponte de Pasais. O nome faría referencia aos pasos ou chanzos de pedra empregados antigamente para cruzar o río. Ponte do século XIX, sería arranxada no 1872 e posteriormente destruída polo asolagamento do 28 de setembro de 1932. Situada na rúa Pasais, actual Xoán Manuel Pereira, une Redondela con Reboreda. Foi ampliada en dúas ocasións, na segunda sería dotada de beirarrúas na marxe dereita no 2018.


Ponte da Praza. Construída para dar acceso á Praza de Abastos. Coas obras do recheo instalouse nun principio unha pasarela de madeira que sería substituída pola actual ponte de pedra en 1956. Esta sería ampliada no 2007.


Ponte da Portela. Construída despois do recheo da Marisma para unir a Portela coa Avenida de Santa Mariña. Ampliada no ano 2000.


Ponte da Ribeira. Desapareceu coa desviación do río. Estaba situada ao final da Alameda, máis ou menos á altura da Praza Santiago Apóstolo. Daba acceso ao peirao e á Praza do Peixe.


Ponte da Xunqueira. Une Vilavella co Paseo da Xunqueira.


Ponte de Vilavella. Unía o barrio do Salgueiral coa rúa hoxe chamada Padre Crespo. En 1933 non era máis cunha ponte de madeira xunto á conserveira Otero Bilbao. Esta ponte desaparecería coa construción da industria téxtil Regojo, tapándose un tramo do río.

Marca do Rei, 2018

Ponte da Portela, 2009


Ponte da Praza, 2009
Ponte de Julián Peitudo, 2009.
Ponte de Pasais, 2009
Ponte de Paulino, 2008
Ponte do Concello e restos do vello, 2009

         A finais dos 70 a necesidade de desviar o tráfico da N-550 (Vigo-Pontevedra) do casco urbán levou á construcción do “Scalextric”, que se abriu ao tráfico o 13 de agosto de 1980. Esta estructura dividiu Redondela e provocou numerosos accidentes por estreitarse a vía no punto en que se une á Avenida de Santa Mariña. Ademáis o paso inferior construído máis baixo do nivel do río sufre continuos asulagamentos.

Scalextric, 2009
A partires do 2005 instaláronse varias pasarelas de madeira sobre os ríos que surcan o centro de Redondela.
Pasarela da Alameda, 2009

Pontes de Saxamonde
Ponte de Negral (Os Valos)
Ponte do Souto (Os Valos)
Ponte de Vilanova (Casal do Monte)

Pontes de Trasmañó
Ponte do Remixo
Ponte do Río Maior

Pontes de Ventosela
Ponte da Barronqueira (Ventosela)
Ponte da Caramboleira (Vilar do Mato)
Ponte Casal do Eido (Ventosela)
Ponte de San Garrido (Castiñeira). Actualmente forma parte do sendeiro das Greas.
Ponte das Toxeiras (Vilar do Mato)

Pontes de Vilar de Infesta
Ponte de San Martiño (Igrexa)
Ponte da Pereira (Igrexa)


NOTA:
No 2008 iniciáronse as obras do AVE en Redondela enchendo o concello de novas pontes e viaductos.

Fotos: J. Migueles
Autor: J. Migueles


BIBLIOGRAFÍA
Inventario Concello de Redondela.
Casto Sampedro e a música do cantigueiro Galego. 2 Vol. Xavier González Groba, 2013.
Fondo Casto Sampedro. Museo de Pontevedra.
Arredor de nós. Historia da Policía Local 1863-2003. Gonzalo Amoedo López e Roberto Gil Moure. 2003.
Pares>Archivo Histórico Nacional>Convento de Nuestra Señora de la Cerca (Santiago )
La Voz de Galicia.
Faro de Vigo
La Opinión (xornal de Redondela)
Galiciana=> El Pueblo Gallego, El Correo de Galicia (ARX), El Diario de Pontevedra


No hay comentarios:

Publicar un comentario